انواع هوش انسان کدامند؟
زمان تقريبي مطالعه اين مقاله : 6 دقيقه – 950 کلمه
آیا شما تا به حال برای سنجش هوش خود یا فرزندتون از تست آیکیو استفاده کردین؟؟
متاسفانه امروزه یکی از تست های خیلی رایج برای سنجش و تخمین میزان موفقیت افرادمختلف تست آیکیو و جواب آن هست
اینکه تست آیکیو در برخی افراد بهتر از دیگران جواب میده به این معنا نیست که انها باهوش تر از دیگران هستند!
آلفرد بینه مبدع تست آی کیو با هدف تشخیص میزان نیاز افراد مختلف به آموزش و یافتن روشهای افزایش ضریب هوشی این تست را طراحی کرده که امروزه متاسفانه در بدترین حالت ممکن از اون استفاده میشه!
بسیاری از مدارس معتبر نتیجه این تست رو معیاری برای ثبت نام کردن یا نکردن دانشآموزان خود در نظر میگیرند!
به طور معمول اگر شما در به کار گیری کلمات و منطق خوب هستید، تست معمولی آی.کیو برایتان راحت خواهد بود. اما اگر کلمات و منطق نقطهی قوت شما نباشند و شما در کاری که انجام میدهید مهارت بالایی داشته باشید چطور؟ در اینجا، به نظر میرسد تست آیکیویِ سنتی، هوش واقعی شما را نشان نخواهد داد. اینجاست که نظریه هوش های چندگانه مطرح میشود. همراه ما باشید، تا انواع هوش گاردنر را به شما معرفی کنیم:
بعد از ابداع تست آیکیو ، رویکرد آلفرد بینه برای اندازهگیری کمّیِ هوش در ایالاتمتحده و بعد در نقاط مختلف جهان مورد استقبال قرار گرفت. مدرسهها شروع به گرفتن تست هوش از بچهها کردند و برنامهی آموزشی خود را به گونهای طراحی کردند که بتواند آیکیوی آنها را تقویت کند. هنوز هم وارد شدن به خیلی از دانشگاهها به آیکیو و تستهایی مانند تست سنجش تحصیلی بستگی دارد که آن هم از تست آیکیو استخراج شده است، اما در ایران به جای طراحی سیستم آموزشی بر اساس نیاز دانش آموز و نتیجه تست او، معمولا از ثبت نام دانش آموزان با بهره هوشی کمتر در مدارس خوب و معتبر امتناع میکنند.
هاوارد گاردنر استاد علوم آموزشی در دانشگاه هاروارد، تعریف سنتی از هوش را که چنین تستهایی بر پایهی آن بنا شده بودند، زیرسؤال برد. گاردنر با کودکان و بزرگسالانِ بااستعدادی کار میکرد که آسیب مغزی دیده بودند. او به این نتیجه رسید که این افراد استعدادها و موهبتهای دیگری دارند که در تعریف سنتی از هوش گنجانده نشده است. او از منابع مختلفی از جمله تحقیقات عصبشناسی و مطالعهی بیمارانی که اوتیسم داشتند، استفاده کرد تا فرضیهاش را اثبات کند. او بر این باور بود که قسمتهای مختلف مغز، انواع مختلفی از هوش را دربر دارند.
گاردنر در سال ۱۹۸۳ کتاب خود با عنوان”قالب های ذهنی: انواع هوش چندگانه” را با بیان ۷ نوع هوش چاپ کرد. پس از ۱۰ سال تعداد هوش های چندگانه را به ۸ عدد ارتقا بخشید و این نظریه تبدیل به مدل رایجی برای درک جنبه های مختلف فعالیت ها و موفقیت های انسان شد
هوش های چندگانه
تئوری انواع هوش گاردنر بر این باور است که تمامی انسانها ۸ نوع هوش دارند و نمایهی هوشیِ هر کدام از ما با دیگری متفاوت است. این نمایه یا پروفایل بر اساس ژنتیک و تجربه شکل گرفته است و ما را از دیگران مجزا میکند. این هوشها به شرح زیر هستند
۱. هوش زبانی
قابلیت استفادهی مؤثر از زبان نوشتاری یا گفتاری است. وکلا، نویسندگان و سخنرانان قابلیت بالایی در هوش زبانی دارند.
۲. هوش منطق و ریاضی
توانایی تجزیه و تحلیل مشکلات به صورت منطقی، انجام راحت معادلات ریاضی و بررسی مسائل با استفاده از روشهای علمی است. پیدا کردن الگوها و استفاده از منطق استنتاجی قابلیتهای دیگری هستند که با این هوش ارتباط دارند. افرادی که در جوامع علمی و محاسباتی فعالیت دارند، از درصد بالایی از این هوش برخوردار هستند.
۳. هوش موسیقی
قابلیت اجرا، ساختن و لذت بردن از الگوهای موسیقیایی از جمله، تغییر ریتم و تُن است. موسیقیدانان موفق، سازندگان موسیقی و افرادی که به نوعی با موسیقی سروکار دارند از سطح بالایی از این هوش برخوردار هستند.
۴. هوش جسمی/لمسی
قابلیتِ استفاده از بدن برای ابراز احساسات است. افرادی که از این هوش برخوردارند، با استفاده از همآراییِ جسمی مسائل را حل میکنند. بازیگران و ورزشکاران حرفهای، مثالهای بارزی از این افراد هستند.
۵. هوش فضایی
قابلیت شناسایی، استفاده و تفسیر الگوها و تصاویر و بازآفرینیِ اشیاء در فضای سهبعدی است. معماران موفق، مجسمهسازان و طراحان از هوش فضایی بالایی برخوردار هستند.
۶. هوش بینفردی
قابلیت درک انگیزه ها، نیات و تمایلات دیگران است. این هوش افراد را قادر میسازد تا به خوبی با دیگران کار کنند. مشاغلی مانند مشاوره، تدریس و فروش، افرادی را میطلبد که هوش بین فردی بالایی داشته باشند.
۷. هوش درونفردی
توانایی شناخت خود و تعبیر و ارزشگذاری برای احساسات و انگیزههای خودتان است. مشاوران، هنرپیشهها، پرستاران و نویسندهها افرادی هستند که درک شخصیِ بالایی دارند.
۸. هوش طبیعتگرا
قابلیت شناخت و قدردانی از ارتباطمان با دنیای طبیعی است. فضانوردان، زیستشناسان و جانورشناسان نمونههایی از افرادی هستند که هوش طبیعتگرای بالایی دارند.
این هشتمین هوشی است که گاردنر بعدها به لیست افزود!
گاردنر به این دلیل از تستهای هوش انتقاد کرد که معتقد بودآنها عملکرد را اندازه نمیگیرند. سؤالات این تستها فقط میتوانند علاقه، مهارت و تواناییهای فرد را در زمینهی خاصی کشف کنند.
کاربرد انواع هوش گاردنر
خب، حالا نکته اینجاست که ما چطور میتوانیم از تئوری انواع هوش گاردنر استفاده کنیم؟
تئوری هوش های چندگانه باعث میشود که به جواب تستهای آیکیو زیاد اعتماد نکنیم و برای افراد بیش از چیزی که نتیجهی تست نشان داده است، احترام و ارزش قائل شویم. مقیاس استاندارد آیکیو در بعضی از مشاغل و موارد نمیتواند قابل اطمینان باشد. (البته، در خیلی از موارد و مشاغل هم این مقیاس اهمیت دارد. مراقب باشید که به همه با یک چشم نگاه نکنید.)
این موضوع باعث میشود، با دقت بیشتری نتیجهی تستهای آیکیو را تعبیر کنیم و سعی کنیم که آنها را با تستهای دیگری که بیشتر به شغل و حرفههای موردنظر مربوط میشوند جایگزین کنیم.
دیدگاهتان را بنویسید