نظریه هوش چندگانه گاردنر چیست؟
نظریه هوش چندگانه گاردنر چیست؟
اگر به زمانهاي دور بازگرديم، به ياد خواهيم آورد كه در دوران تحصيل از نظر معلمین كسي هوش بالاتري داشت كه در درس رياضي بهترين نمرات را ميگرفت. هنگامی که شما کلمه هوش را میشنوید، ناخودآگاه مفهومIQ به ذهن شما خطور ميكند. هوش اغلب به عنوان پتانسیل فکری ما تعریف میشود؛ چیزی که ما با آن متولد شدهايم، چیزی که میتواند اندازهگیری شود، و ظرفیتیست که دشوار است آن را تغيير داد. با این حال، در سالهای اخیر، دیدگاههای دیگري درباره هوش ظهور کرده است. یکی از این ديدگاهها، تئوری هوش چندگانه است.
هاوارد گاردنر روانشناس دانشگاه هاروارد این تئوری را پیشنهاد داده است.
نظریههای چندگانه هاوارد گاردنر چيست؟ از نظر گاردنر هوش چيست؟ نظريه هوش چندگانه چه كاربردي در زندگي دارد ؟ براي پاسخ به اين سوال با ما همراه باشيد.
گاردنر
گاردنر پیشنهاد میکند که مردم با تمام اطلاعاتی که تا به حال داشتهاند متولد نشدهاند. این تئوری، مفهوم سنتی از دیدگاههای روان سنجی که یک نوع هوش وجود دارد، را به چالش کشیده است. وي برای اولین بار تئوری خود را در سال 1983 با انتشار كتابي با نام ((چارچوبهای ذهنی: نظریه هوش چندگانه)) اينگونه توضيح داد: نظریه هوش چندگانه، جایی است كه همه افراد داراي “هوش” متفاوتي هستند. او در کتاب خود، به هشت نوع مختلف هوش اشاره كرده است و همچنين احتمال وجود هوش نهم با عنوان« هوش هستیگرا » را پيشنهاد داده است.
او هر کدام از روشهای مختلف پردازش اطلاعات را نشان میدهد:
هوش کلامی-زباني:
به توانایی فرد برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و تولید کارهایی که شامل زبان دهانی و نوشته شده، مانند سخنرانیها، کتابها و ایمیلها است، اشاره میکند.
هوش منطقی و ریاضی:
توانایی توسعه معادلات و اثبات، محاسبات و حل مشکلات انتزاعی را توصیف میکند.
هوش ديداري- فضایی:
اجازه میدهد تا مردم نقشهها و انواع اطلاعات گرافیکی را درک کنند.
هوش موسيقيايي:
افرادي كه از موسیقی درك زیادی دارند و اغلب در ترکیب و عملکرد موسیقی موفق هستند.
هوش طبیعتگرایانه:
به توانایی شناسایی و تشخیص در میان انواع مختلف گیاهان، حیوانات و تشکیلات آب و هوایی موجود در دنیای طبیعی اشاره دارد.
هوش بدن شناسي:
مستلزم استفاده از بدن خود برای ایجاد محصولات یا حل مشکلات است.
هوش بين فردی:
توانایی تشخیص و درک روحیه، خواستهها، انگیزهها و اهداف دیگر را نشان میدهد.
هوش درون فردی:
به توانایی مردم در تشخیص و ارزیابی این ویژگیهای مشابه در خود اشاره میکند.
در مقالات بعد مشخصات فردي و ويژگيهاي انواع هوش را بيان خواهيم كرد و با ما همراه باشيد.
گاردنر به منظور پوشش دادن طیف گستردهای از تواناییها و استعدادهايی که مردم دارند، استدلال کرد که فقط یک ظرفیت فکری ندارند، بلکه دارای انواع هوش هستند. از جمله هوش مصنوعی، بین فردی، فضایی و بصری كه به صورت تركيبي عمل ميكنند.
به طور مثال در حالی که یک فرد ممکن است در یک حوزه خاص قوی باشد، میتواند در حوزه های دیگر فقط توانایی داشته باشد. فرد ممکن است در هوش کلامی، موسیقی و طبیعت گرایی قوی باشد. در واقع وجود هوشهای چندگانه این امکان را فراهم میکنند که افراد کارهای متنوع و مختلفي را انجام دهند. از جمله پزشكي، موسيقي، معماري، كشاورزي، بازيگري، نقاشي و … .
از نظر گاردنر هوش چيست؟
گاردنر هوش را به عنوان یک “پتانسیل برای پردازش اطلاعاتی که میتواند در یک محیط فرهنگی برای حل مشکلات یا ایجاد محصولاتی که در یک فرهنگ ارزش دارند فعال شود”، تعریف میکند. او در كتاب خود مینویسد که ما میتوانیم همه این هوش را داشته باشیم، که از دامنه کمتر تا بیشتر متغیر بوده و به همين علت است كه هرکدام از ما هوش متفاوتی داریم. البته بر اساس ژنتیک یا تجربه متفاوت خواهد بود.
کاربردهاي هوش چندگانه گاردنر
تست هوش چندگانه گاردنر كاربردهاي متفاوتي دارد. در زیر به تعدادی از آنها اشاره کرده ایم.
- مشاوره شغلی و تحصيلي
- هدایت تحصیلی و برنامهریزی آموزشی
- استعدادیابی و تعیین استعدادهای شغلی و تحصیلی
- استخدام بر مبنای استعداد
آيا تئوري گاردنر با انتقادي همراه بوده است؟
گاردنر تحت انتقاد از روانشناسان و مربیان قرار گرفته است. روانشناسان شناختی مانند Waterhouse ادعا کردند که هیچ شواهد تجربی برای اعتبار نظریه چندگانه وجود ندارد. این منتقدان معتقدند که تعریف گاردنر از هوش بیش از حد گسترده است. هشت “هوش مصنوعی” او به سادگی نشاندهنده استعدادها، ویژگیهای شخصیتی و تواناییها است. نظریه گاردنر نیز از فقدان حمایت از تحقیقات تجربی رنج میبرد. با وجود این، تئوری هوش چندگانه محبوبیت قابل توجهی در مربیان و معلمين دارد. بسیاری از معلمان از هوش چندگانه در فلسفههای آموزشی خود استفاده میکنند و با ادغام نظریه گاردنر به کلاس درس میپردازند.
تفاوت بین هوش چندگانه و سبکهای یادگیری در چيست؟
یک تصور غلط رایج در مورد هوش چندگانه این است که به معنای همان سبکهای یادگیری است. در عوض، هوش چندگانه نشاندهنده تواناییهای فکری مختلف است. به گفته هاوارد گاردنر، سبکهای یادگیری، راههایی است که در آن یک فرد به طیف وسیعی از وظایف نزدیک میشود. آنها به تعدادی از روشهای مختلف مانند بصری، شنوایی، حركتي و فكري، مغز راست و مغز چپ و غیره طبقهبندی شده است. گاردنر استدلال میکند که ایده سبکهای یادگیری، معیارهای مشخصی برای چگونگی تعریف آن ندارد. او ایدههای یادگیری سبکها را به عنوان “فرضیهی اینکه چگونه یک فرد را به طیف وسیعی از موارد نزدیک میکند”، بیان میکند.
هر کس دارای هشت نوع از هوشهای ذکر شده در بالا در سطوح مختلف توانایی است. حتی ممکن است هوش هایی وجود داشته باشد که هنوز کشف نشده اند. به عنوان مثال اگر کسی در یادگیری زبانهای جدید ماهر باشد، لزوما به این معنی نیست که آنها را از طريق سخنراني ياد گرفته باشد. کسی که با هوش ديداري ممکن است با استفاده از قافیهها برای به یاد آوردن اطلاعات استفاده کند.
مطالعه و یادگیری بیشتر در مورد هوش چندگانه میتواند به شما کمک کند تا نقاط قوت خود را بهتر درک کنید.
امیدواریم این مقاله برای شما مفید و موثر واقع شود.
دیدگاهتان را بنویسید